NVB 100 jaar - verslag van een congresdag

Donderdag 15 november 8:45 uur

Vandaag probeer ik -op mijn ipad- live verslag te doen van het NVB-congres in Utrecht. De NVB bestaat 100 jaar en heeft een aantal interessante sprekers uitgenodigd, waaronder Redmond O'Hanlon ( die ik ken van het vpro-progrmma over Darwin) en natuurlijk Andre Kuipers.


De verbinding is in de zaal heel slecht, dus ik heb mijn aantekeningen in de pauze (buiten de zaal) snel overgeheveld naar de blog. Hopelijk hebben jullie er iets aan...

11:45 Welkom door Michel Wesseling
Hoe kan de NVB individuele gebruikers en leden bereiken?

Liesbeth Staats - Wie is de mol en Jeugdjournaal - kondigt als dagvoorzitter de gasten aan. Detail: ze is dochter van twee bibliothecarisssen
Thema: impact van informatieprofesionals. Hoe kunnen we ons werk beter onder de aandacht brengen van beleidsmakers en managers?

11:00 Lee Rainie
Pew internet Project 
Doen sinds 2000 onderzoek naar maatschappelijke impact van internet, naar informatie en informatiegebruik. Ze zijn een think-tank maar een fact-tank.

Rol van infoprofessionals is veranderd. Veel mensen maken info en consumeren info, info is draagbaar, en persoonlijk. Info is participatory en voortdurend edited & linked, multi platformed, real time en timeless. Info gaat sneller in leven van mensen.
Mensen zijn content creators geworden. Dat is grootste verandering laatste tijd.  69% social networking site gebruikers. 16% twitter.

Impact op kennis: 3 revoluties:
1e revolutie:
-opkomst fifth estate - nieuwe klasse die gepassioneerd verslag doen
- feiten doen er meer toe dus ook onze rol als infoprof

Revolutie 2:
Mobiel is 89% en 25% heeft tablet. Aard van lezen verandert. Meer dan helft Amerikanen gebruikt apps. Informatie wordt 2e huid. Rol augmented reality. Attention zones change - meer stressvol als je voortdurend online bent. Je kunt deep dives nemen in de info, maar ook info snacken. Als je even moet wachten speel je even angry birds op je mobiel en dood je een paar varkens.

Revolutie 3:
59% op social networking sites, ook ouderen. Bibliotheken kunnen vrienden worden in sociaal network en info geven, omdat steeds meer mensen vertouwen op hun sociale netwerk.

6 vragen voor informatieprofessionals:
- what business are you in. Book of journal business of de knowledge business. Veel potent. Klanten kennen aanbod bibliotheken niet.
- wat zijn de meest waardevolle dingen die we doen of kunnen doen? Do whatyiu can do best and link to the rest
- whats the social media/social networking play
- whats the mobile play
- veel mensen willen gratis helpen om ons verhaal te vertellen en wat impact is
- ...
We zijn niet de enigen met onzekere toekomst, maar ben niet bang, want we hebben veel te bieden!

11:30 Alexander Klopping
Duidt ontwikkelingen op internet 
Algoritmes handelen in aandelen, is sneller dan met je vinger naar de muis te gaan.
Computers aggregeren nieuws
Lengte kabel bepaalt snelheid internetverbinding. Hoe korter hoe sneller  is concurrentie. 13,1 miliseconde ipv 14,5 miliseconde. Toekomst is 8,5 miliseconde. Kost miljarden aan infrastructuur. Bijv tussen beurs chicago en new york.

11:35 Hans van Keken
Auteur van boeken of informatica, o.a. De geschiedenis van het apenstaartje@
Verhaal na te lezen op Wikipedia. Moeten we ons meer bemoeien met de inhoud van wikipedia?
@ maakte emailen mogelijk. Hoe naam van de computer scheiden? Ray Thomas ontdekte @ op zijn computer. Zat ook al op amerikaanse typemachines boven de A. Het @teken is al langer bekend voor amerikanen. Betekent At the cost of, amerikaans boekhoud-teken. Is a met een c eromheen. Heet ligatuur.
1536 italie komt het ook voor. Inhoudsmaat? Al langer daarvoor gebruikt op iberisch schiereiland om maat aan te geven. Ons anno zou zelfde als @ geschreven kunnen worden. In oude handschriften gevonden.
Waarom zeggen wij apenstaartje? Generatie die begon met mailen is groot geworden met leesplank met a is een aapje.
Duitsers zeggen Klammeraffe is vastklampende aap, pennenlikker. Fransen zeggen slakje.

11:52 Alexander Klopping
The making of a fly - klassiek boek over ontwikkelingsbiologie
Zeer hoge prijs boek op amazon. Prijzen worden bepaald door algoritmes. Twee algoritmes concureerden met elkaar en dreven de prijs op tot 23 miljoen. Totdat medewerker amazon wakker werd.
Er zijn al websites doe prijzen aanpassen aan bezoekers sites. Apple-gebruikers rijker, dus duurdere hotelkamers?
Alles op internet. Is aan mij en aan dit momentaangepast.
Filterbubble!
Tv's zo aanpassen dat reclame wordt aangepast aan de kijker.
Niet allen hoeveelheid informatie belangrijk, maar ook manier waarop het aangeboden wordt
Wat is onze rol in dit verhaal?

12:00 Michlynn McKnight uit Louisiana
Impact van de agile information professional
Doing better what we have always done well
Wat kunnen we goed?
- information services: we moeten dat doen waar klant geen tijd voor heeft of wat wij beter kunnen en proactief. Klant paraplu geven voordat het regent!
- information literacy : o.a. Weten WAT je met informatiebronnen kunt doen.
Infoprofs moeten flexibel zijn en blijven groeien. We kunnen invloed uitoefenen door:
KNOW - SHOW - TELL
And you are not limited to your job description!

12:30 Michael O' Hanlon
Auteur en televisiemaker (vpro)
Vertelt over de invloed van boeken in zijn leven, incl. De boekverbranding van zijn Darwin-boeken door zijn dominee-vader, dat verklaart misschien zijn passie voor oude boeken. hij zat lekker op zijn praatstoel en was zo blij om 800 bibliothecarissen voor zich te hebben ( stel je voor hoeveel boeken jullie vertegenwoordigen!). de interviewster kwam er eigenlijk niet meer tussen...
12:30 - 14:30 lunch en uitgevers bezoeken.

14:30 Andre Kuipers
En toen was hij daar, de man waarvoor iedereen toch eigenlijk gekomen was. En hij nam ons bijna een uur lang mee de ruimte in en toonde de meest prachtige foto's en films van de aarde. Als hij morgen terug mocht zou hij zo weer gaan. En wij geloofden hem meteen.
Een link met ons werk was er ook: Hij verhaalde enthousiast over alle informatie die hij gebruikt had en over het inventory management system in de ruimte waarmee alle spullen, gereedschap, onderdelen terugvindbaar waren. Je moest er alleen wel russisch voor kunnen lezen, technisch russisch met afkortingen...

15:20 uitreiking predicaat "koninklijk" aan de NVB! We hebben er dus een KNVB bij! We zijn een van de ca. 150 organisaties en bedrijven die zich koninklijk mogen noemen.

16:00 Stand-up comedy van Murth Mossel.
Sloeg uitnodiging voor nvb-dag aanvankelijk af omdat hij nog een boete had open staan:-) was als kind altijd bij de rubriek 500 in de bieb te vinden. Vindt dat we ons niet druk moeten maken over imago, doet hij ook niet als Nederlander van Surinaamse afkomst. Als je het samen maar gezellig hebt.

Het was een goed georganiseerde dag met veel interessante sprekers en het verhaal van Andre Kuipers als hoogtepunt!

Over discovery zoekmachines, Invert en papieren artikelen

Onze Xplora-discovery zoekmachine luistert naar de prachtige naam Kaluga, een naam die een link heeft met de geboorteplaats van een beroemde Russische astronaut. En zoals astronauten de ruimte verkennen en op zoek gaan naar nieuwe planeten, zo kunnen onze studenten met Kaluga op zoek naar nieuwe informatie (artikelen, boeken, tijdschriften, dvd's etc.). In die enorme informatie-ruimte moet Kaluga a.h.w. de stukjes geschikte informatie eruit filteren.

De afgelopen weken hebben we als team AGZ weer trainingen informatievaardigheid verzorgd voor de eerste en tweedejaars HBOV-studenten. En het moet gezegd: ze waren zeer enthousiast over Kaluga. Zo enthousiast dat het opeens best lastig was om ze uit te leggen waarom ze nog zo'n "ouderwetse" databank als INVERT (met Nederlandstalige verpleegkundeliteratuur) zouden raadplegen. Een databank die verwijst naar papieren tijdschriftartikelen.

Dit bibliografische bestand bevat een schat aan informatie voor de studenten, maar ze moeten er wel iets meer voor doen dan doorklikken op de titel van een tijdschriftartikel (zoals in Kaluga). Ze moeten namelijk eerst in onze catalogus bekijken of de tijdschrifttitel die in INVERT genoemd wordt ook in onze Xplora-collectie aanwezig is en waar. Vervolgens moeten ze jaargang, nummer, pagina's opschrijven en met dit aantekeningenbriefje naar de kast om het lopende of ingebonden tijdschrift te zoeken. Als ze geluk hebben staat het tijdschrift op de plank (er kan ook iemand anders mee bezig zijn en het kan ook zoek zijn) en kunnen ze het betreffende artikel kopiëren of scannen. Alle artikelen in INVERT bevatten trefwoorden, zodat je op het trefwoord "evidence based nursing" veel meer artikelen vindt (305) dan als je alleen zoekt op het woord "ebp" bijvoorbeeld.

Ik heb geloof ik wel een aantal studenten kunnen overtuigen om toch vooral altijd ook even in dit 'ouderwetse' bestand te kijken, maar ik vroeg me wel af hoe lang nog. De balans is nu echt doorgeslagen naar digitale informatie. Kaluga is de norm, papieren tijdschriftartikelen en bibliografische bestanden zijn binnenkort de uitzondering...

(foto: nl.123rf.com)

Zie ook het blogbericht: Summon nieuwe discovery zoekmachine

Deskundigheidsbevordering

Werken bij Avans betekent dat we alle gelegenheid hebben om onze vakkennis bij te houden. Voor mij betekent dit dat ik dit eerste half jaar drie keer bijgeschoold ben. Begin dit jaar heb ik een symposium over evidence based practice bijgewoond. Ik heb met collega's een cursus gevolgd over geavanceerd zoeken in Google en ik heb onlangs in mei een cursus zoeken in biomedische databank PubMed gevolgd. .

Op 19 januari heb ik de in-company cursus 'Beyond Google' gevolgd. Verzorgd door Eric Sieverts voor alle Xplora-medewerkers. Een opfris- en bijspijkercursus over zoeken, zoekvaardigheden en zoekmachine Google in het bijzonder. De ppt van de cursus staat alleen op ons BlackBoard, maar op de site van Eric Sieverts staat een cursus die inhoudelijk erg lijkt op die van ons.
Aan bod kwamen: Wat zijn bronnen?; Soorten informatiebronnen; Zoeksystemen voor bronnen op internet; Bronnen voor het vinden van Boeken en artikelen, maar ook Feiten, naslag, vertaling en nieuws; Blogs, feeds, tweets, "real time" zoeken; AV materiaal; Gespecialiseerde persoonlijke zoekmachines; Het diepe web en Bijblijven.
Zoals gebruikelijk bij cursussen van Eric was er een enorme vloed aan informatie voor liefhebbers van zoeken zoals wij, afgewisseld met zoekopdrachten. Misschien was het wel teveel informatie voor één dag. Het zou niet gek zijn om er in het vervolg twee dagen aan te wijden. Dus Eric, ook al ben je nu met pensioen, hopelijk kom je nog eens terug voor een update :-).












Een paar dagen later, op 25 januari, vond er een symposium over Evidence Based Practice voor verpleegkundigen plaats in het Amphia ziekenhuis in Breda (georganiseerd door de Verpleegkundige AdviesRaad van het ziekenhuis). Met een aantal Xplora-collega's uit het team AGZ heb ik een hele interessante middag en avond gevolgd over de theorie en praktijk van EBP voor verpleegkundigen.
Omdat we als AGZ-team een aantal trainingen informatievaardigheid verzorgen in het kader van het EBP-onderwijs aan verpleegkunde-studenten binnen Avans, was het leuk om nu eens van mensen uit de praktijk te horen over de mogelijkheden en problemen van EBP.

Het programma bestond uit lezingen in de middag en workshops in de avond.
Lezingen, zoals:
- Van wetenschap naar beterschap : hoe kun je op een praktische manier Evidence Based Practice implementeren?" Door onderzoeker en adviseur Hester Vermeulen (AMC)

- Evidence Based of Evidence beest? Door Avans-docent Lowie van Doninck die ons opriep kritisch te blijven en niet alleen dingen te verheerlijken die bewezen zijn

- Het Parish model voor implementatie Evidence Based Practice, door lector Karen Cox. Karen Cox is ook schrijfster van het binnen verpleegkunde gebruikte boek 'evidence based practice voor verpleegkundigen' en is zeer deskundig in theorie van ebp.

- Evidence Based in de psychiatrie door verpleegkundig specialist Rianne van Gool, die vertelde over het maken van een richtlijn delirium en het delirium-team in haar instelling.

Ik heb twee workshops gekozen
1. Met je neus op de feiten gedrukt : pre-operatieve screening op S. aureus neusdragerschap, geleid door twee microbiologen van de afdeling Infectiepreventie van het Amphia. Zij lieten zien hoe je door goed literatuuronderzoek (waarover ze zelfs een Cochrane Review geschreven hebben) bewijs kunt vinden voor screening van patienten voor een operatie. Dragers van de bacterie blijken nl. veel meer kans te hebben op een wondinfectie. Als je ze opspoort voordat de operatie plaats vindt kun je ze behandelen en zo de kans op infectie verkleinen.

2. Van wetenschap naar beterschap : hoe kun je op een praktische manier EBP implementeren, door Hester Vermeulen (UVA)
Met name de workshop van Hester was voor mij interessant, omdat ze a.h.v. een zelfgemaakt filmpje liet zien hoe een EBP-overleg eruit kan zien (en hoe belangrijk EBP in het ziekenhuis dus is!) en ons PICO's liet maken (een manier om een vraag in stukjes op te delen: Problem/Patien, Intervention, Comparison, Outcome). Met de verschillende woorden uit de Pico zou je weer verder kunnen zoeken naar literatuur om zo de best beschikbare 'evidence' (vaak een behandeling) te vinden. In onze trainingen leren we dit ook aan studenten.

PubMed III is de laatste van drie cursussen over zoeken in biomedische databank PubMed. Ik heb ooit deel 2 gevolgd en ben blij dat ik deze cursus ook gevolgd heb, omdat deze het overzicht van alle zoekmogelijkheden in PubMed pas echt goed duidelijk maakte. Wat heb ik o.a. geleerd?
- Gebruik nooit filters
- Gebruik na het zoeken op MeSH-termen, de entry-termen (synoniemen) om vrije tekst-termen te verzamelen. Zoek hier apart op en combineer booleaans met MeSH.
- hou een logboek bij waarin je casus, domeinen, type vraagstelling, PICO en evt. methode bijhoudt.
- Interview de vraagsteller uitgebreid, zodat je de juiste MeSH-termen kunt selecteren. Koppel steeds terug.

We hebben vier oefeningen gedaan, zodat we het geleerde meteen in de praktijk konden brengen. En met dank aan de didactische kwaliteiten van docenten Hans Ket en Ingeborg van Dusseldorp was deze dag een goede combinatie van theorie en praktijk. Jammer dat er geen PubMed IV meer is...

F&S weten heus wel dat Google, Facebook en Microsoft meekijken

Zoekgedrag van studenten en de rol van de bibliotheek

In het artikel 'Deciphering student search behaviour' dat onlangs verscheen in Research Information (feb/mar 2012) las ik een aantal interessante onderzoeksresultaten:

- studenten houden vaak voor docenten verborgen hoe ze zoeken. Ze gebruiken Wikipedia (vaak afgekeurd door docenten) en citeren alleen de bronnen die in Wikipedia genoemd worden; Google is startpunt voor een zoekactie en Facebook wordt gebruikt om zoekacties te bespreken met leeftijdgenoten. Er wordt geconstateerd dat "information-seeking behaviours are converging across personal and institutional spheres".

- Soms laten ze aanbevolen literatuur door een docent links liggen en gebruiken online bronnen, omdat die vaker een een beknopt en exact antwoord geven.
Terecht vragen de onderzoekers zich af: "If the web can deliver a completely correct answer, is true learning taking place?". Toch is dat wat studenten willen als je ze vraagt naar hun ideale manier om te zoeken: een Google zoekactie die ze precies het goede antwoord geeft in precies de juiste hoeveelheid informatie.
Wat dat betreft zullen studenten misschien blij zijn met de grote wijzigingen die Google gaat doorvoeren (zie onze agz-blog: Google gaat meer antwoorden op vragen).

- Wat is in dit verhaal de rol van de bibliotheek? Informatievaardigheid raakt steeds meer ingebed in het onderwijs, maar wat studenten zich niet altijd realiseren is dat ze bibliotheekbronnen gebruiken. "One problem that remains is that students do not always realise that they are using a high-quality, paid-for, curated service because access is so seamless that it blends into more general web resources". Uit OCLC-onderzoek (sinds 2003) blijkt dat geïnterviewden zeggen de bibliotheek nooit te gebruiken, maar na wat doorvragen blijkt dat ze door de bibliotheek beschikbaar gestelde databases, e-journals etc. gebruiken.
Hier ligt duidelijk een pr-taak voor de bibliotheken en dus ook voor Xplora!

Summon nieuwe discovery zoekmachine voor Xplora

De projectgroep Xearch (waarvan ik deel uitmaak) is begin 2011 opgericht om een discovery zoekmachine aan te schaffen voor Xplora. Een zoekmachine waarmee op een google-achtige manier gezocht kan worden in catalogus, databanken en online tijdschriften.
En na een Avans-aanbestedingstraject van verscheidene maanden waarbij een keuze gemaakt moest worden uit vier leveranciers (Serials Solutions, Ebsco, OCLC en Ex Libris) zijn we er dan nu eindelijk uit: het wordt Summon van leverancier Serials Solutions!
Onze adjunct blogde er al over: de tweede fase gaat nu van start: De komende periode zal naast de implementatie van de zoekmachine ook de PR campagne opgestart gaan worden waarbij wij er nadrukkelijk voor kiezen om deze door studenten (Avans helpt Avans) op te laten zetten, inclusief het verzinnen van een naam voor de nieuwe zoekmachine.

Wat zijn discovery zoekmachines eigenlijk?
Discovery zoekmachines zijn zoekmachines waarmee je op een simpele manier, net als in Google, in meerdere informatiebronnen tegelijkertijd kunt zoeken. Je zoekt dus tegelijkertijd in tientallen databanken (met digitale tijdschriftartikelen en e-books) en de catalogus (met het boeken- en tijdschriftenbezit van een bibliotheek).
Je kunt zo dus snel, slim en eenvoudig zoeken naar informatie ten behoeve van onderwijs en onderzoek.

Waarom een discovery zoekmachine?- De zoeksystemen van bestaande, losse, databanken zijn voor veel gebruikers lastig in gebruik, zeker in vergelijking met Google of Google Scholar.
- Zoekt op een google-achtige manier die al bekend is bij de doelgroep
- zoekt in meerdere bronnen tegelijk, dat is sneller en efficiënter.
- toont alleen full-text tijdschriftartikelen, dus geen loze links meer.
- maakt beter zichtbaar welke (digitale) informatie beschikbaar is binnen Xplora

Zijn er ook nadelen?Nog niet alle uitgevers van databanken stellen hun gegevens beschikbaar voor opname in de discovery zoekmachine. Met name Nederlandse databanken zijn daarom nog niet allemaal doorzoekbaar en moeten apart benaderd worden.
In sommige gevallen kan beter en specifieker gezocht worden (bijv. op trefwoorden) in een aparte databank dan in de discovery zoekmachine. De mogelijkheid om databanken apart te doorzoeken blijft dan ook gewoon bestaan.

Voorbeelden van discovery zoekmachines
Voorbeelden van organisaties waar discovery zoekmachines al geïmplementeerd zijn:
- Erasmus Universiteit
- Fontys Hogeschool
- Universiteit Twente

Verder lezen over discovery zoekmachines:

Blog van Eric Sieverts: “too inconvenient to go after it”
Wiki met artikelen in het Engels over discovery tools
‘The next generation of discovery’ is een goed overzichtsartikel