zelf-archiveren

In het artikel Onderzoek(ers) beter zichtbaar en toegankelijk in het tijdschrift Digitale Bibliotheek (nr. 10 2011) geeft Saskia Woutersen-Windhouwer een overzicht van publicatiestrategieën voor onderzoekers, zodat hun publicaties beter zichtbaar zijn.
Het gaat er in de wetenschap om dat resultaten van onderzoek zo snel mogelijk worden gepubliceerd. "Winst kun je als auteur eenvoudig maken door direct na acceptatie, de publicatie vrij toegankelijk op het internet te plaatsen", schrijft Saskia. "Veel uitgevers staan zelf-archiveren toe. Zelf-archiveren wil zeggen dat de definitieve auteursversie na peer review zonder enige belemmering via het internet toegankelijk wordt gemaakt". Dat kan soms zelfs voordat de uitgever het heeft gepubliceerd. Vaak gebeurt dit in repositories.

Waarom gebeurt het dan niet vaker? Veel auteurs weten niet dat het kan, zijn bang voor problemen met de uitgever of weten niet wat de voordelen zijn. Ideaal is daarom als instellingen en financiers dit zelf-archiveren afdwingen, zoals bijv. bij de Universiteit van Rotterdam.

Onthouden dus, die term 'zelf-archiveren'!

Inspiratie op NVB-congres 2011

Het was voor mij een inspirerend NVB-jaarcongres 2011. Het had deze keer als thema: Een ander vak. 1100 collega's waren erbij.

Na de opening door Michel Wesseling volgde een Debat tussen Stine Jensen, Geert Lovink en Marleen Stikker o.l.v. Pieter Jan Hagens (gespreksleider). Zij kregen ieder 10 min. om hun vak/onderwerp toe te lichten.
Vooral Stine Jensen vond ik een verademing om naar te luisteren. Ze heeft een boekje geschreven over vriendschap in tijden van social media: Echte vrienden en heeft het over 'intiem kapitaal', dat wat normaal alleen je vrienden van je weten, maar wat nu vaak in social media terug te vinden is.




Hoewel de sprekers het vooral hadden over de negatieve kanten van internet en de zaal het idee had niet voor vol te worden aangezien (we zijn immers allemaal informatieprofessionals) en ons vak wat weinig aan bod kwam, vond ik het toch een interessante ochtend. Het ging over:





1) zoeken van informatie
Veel mensen zijn technology-illiterate, niet zozeer media-illiterate.
Genoemd wordt dat zoekacties in Google verschillen per persoon. Google doet aan personificatie van zijn zoekresultaten. Zie het boek 'the filter bubble'.
Moeten we ons als informatieprofessionals meer met Research & Development gaan bezig houden?

2) sociale media
Het nieuwe zoeken = vragen stellen aan je omgeving
Eerste twitteraars verlaten het medium al weer of twitteren heel selectief
De elite kan zich veroorloven om niet online te zijn.

3) vertrouwen / internet en de toekomst.
Alle info op internet blijft daar aanwezig, het is heel moeilijk om informatie te laten verdwijnen van internet. Zie Erasing David = docu over de moeilijkheid om digitaal te verdwijnen.
Pieter Jan Hagens vraagt zich af of hier een nieuwe taak voor informatiespecialisten ligt: het laten verdwijnen van informatie. Ander scenario: we moeten mede-ontwerpers worden.
Toekomst: we praten niet meer over internet zoals we nu doen (zoals nu niet meer over electriciteit), eerder over systemen.

Tijdens het lunch-gedeelte heb ik nuttige gesprekken gevoerd met medewerkers van Ebsco (hoe zit dat nu met ebooks uitlenen?) en BSL (waarom onhandige interface voor onze Vakbibliotheek) en nieuwe uitgever Emerald (ebooks per titel te bestellen)

's Middags had ik me ingeschreven voor track 7 Happe.ning en daarbij twee leuke presentaties gevolgd:
De UBA op Facebook . Een dubbel-presentatie over de Facebookpagina van de bibliotheek van de UVA (UBA) door Mariette van Selm en Joris Osterhaus. Inspirerend voorbeeld. En via deze pagina kunnen studenten ook de catalogus raadplegen.
Er is ook een aparte FB-pagina voor de UBA-coach, het chatprogramma van de bibliotheek.

Klantcontact en korte films, door Wilma van den Brink (Hogeschool van Amsterdam - over het gebruik van korte filmpjes voor en door bibliotheken. Wilma pleit voor meer persoonlijke filmpjes, zodat de bibliotheek een gezicht krijgt (zoals in het filmpje over Tobias).
Op de blog van Jan Klerk staan nog een paar extra filmpjes.
Heel leuk is het project Why I love this book (one minute book review videos). Met als meest aangeklikte filmpje dat van Stephen Fry over James Joyce Ulysses.



Alle presentaties staan op de site van de NVB.

Beware Online "filter bubbles" (TED-filmpje)

Van de schrijver van het boek: The Filter Bubble: What the Internet Is Hiding from You (verschenen in 2011).

Vrij lang filmpje (9 minuten) maar een must voor elke informatieprofessional en eigenlijk voor iedereen die regelmatig met Google werkt!
En het boek is aangeschaft voor Xplora!

Terugkijken op 23dingen voor Xplora

In het kader van een ideeënuitwisseling over bibliotheek2.0 met bibliothecaris Natalia Sastre heb ik in Google docs een korte presentatie gemaakt over onze 23dingen-cursus en de resultaten die we sindsdien geboekt hebben.

Omdat ik niet wist of Natalia 23dingen kende begon ik met een korte uitleg daarover en een opsomming van alle tools waarmee je kennis maakt als je dit programma volgt.
Behalve het originele 23 things van Helene Blowers bestaat er inmiddels ook een Spaanse variant: 23 pasos (23 stappen), die Natalia nog niet bleek te kennen.

Vervolgens heb ik het 23Dingen-traject geschetst:

* project group 23 things (oktober 2009)
* instruction for coaches: dec. 2009 and jan. 2010
* February 2010 - July 2010: 23things in small groups + coach
* separate course for information specialists: 21 edingen (e-things): www.21edingen.nl
* June-July 2010: seminar + certificates












25 juni & 1 juli 2010: final meeting in Breda and
Den Bosch: seminars about 23dingen
- 2 presentations about a 2.0-subject
- summary of the course + follow up?
- certificates


















Daarna een follow up: Mai 2011: inspiration-seminars in Den Bosch and Breda
With:
- presentations of colleagues about how they use web2.0/social media in their daily work
- presentation of social media-projects in Xplora:
LinkedIn, blogs or netvibes for your academy, twitter #avansxplora and #avanslic
- workshops about screencasting, reference programs (zotero etc.), copyright

Tot slot: Lessons learned / wishes heard:
1.communicate with customers (teachers, students) via chat - twitter - social networks. Use their opinion to improve your service.
2. Make your services more attractive by using pictures/photos/video/screencasts etc.
3. Improve internal communication by using Google docs, discussion-platforms, weblogs etc.

Om te eindigen met de resultaten die we in twee jaar tijd bereikt hebben:

* Twitter
* Yammer
* Chat with Xplora
* Google docs
* wikis
* LinkedIn
* Weblogs:
* Health Care: http://xploravooragz.blogspot.com * Primary Education: http://xploravoorapo.blogspot.com
* Social media-workshops for teachers
* Xplora on Facebook?
* ....

Persoonlijk zou ik daar nog Google Reader en Delicious aan toe kunnen voegen. Niet meer weg te denken!

Inspiratie uit Spanje

We kregen bezoek van Natalia Sastre, locatiemanager van de Biblioteca Campus Gandia – CRAI, Universitat Politécnica de Valencia. Zij is deze week bij het LIC/Xplora op bezoek in het kader van het International development programme for the leaders of tomorrow’s libraries.

In het kader van haar programma wisselden we ervaringen uit over bibliotheek2.0. Zij hield een presentatie over haar bibliotheek en de 2.0-tools die ze daar hebben ingezet. Frieda en ik vertelden hierna over ons 23dingen-programma en de resultaten die dat heeft opgeleverd.

2.0 wordt in Valencia ingezet om de communicatie met klanten te verbeteren en hun bronnen beter onder de aandacht te brengen. Bij bibliotheek2.0 gaat het volgens Natalia om houding, tools en social content. Daarin konden wij ons natuurlijk wel vinden, want dat was uitgangspunt van onze 23dingen-cursus. Het gaat niet alleen om de tools.

Inspirerend was voor ons vooral:
* Een goed gevulde Facebook-pagina (>500 followers) met links naar een eigen youtube-kanaal, trainingsessions, meest geleende boeken, interessant nieuws etc.
Zoals wij onze agz-blog als uitgangspunt nemen om allerlei informatiebronnen te koppelen, zo doen ze dat in Valencia met Facebook. Je moet zijn waar je klanten zijn.

* Al hun brochures hebben ze in ISSUU gezet, zodat ze digitaal doorbladerbaar zijn. ISSUU is gratis, brochures kun je 'aanleveren' in PDF.

* Pbworks wordt gebruikt om een wiki te maken voor 'guias tematicas'.

* Flickr werd aanvankelijk vooral gebruikt om foto's te plaatsen van het nieuwe bibliotheekgebouw dat in 2009 opgeleverd is. Zo konden studenten en medewerkers de bouw ook aan de binnenkant volgen. Daarna is men foto's blijven plaatsen.

In Facebook en Twitter is naar bovenstaande tools gelinkt, zodat een nieuwe foto in Flickr direct in de andere tools zichtbaar is.

Twitter wordt anders ingezet dan bij ons. Bij AGZ twitteren we alleen over werk (en dan nog vooral over informatievaardigheden), maar wel op een persoonlijke account. In Valencia is één personeelslid hiervoor verantwoordelijk. Hun tweets bevatten vooral nieuws gerelateerd aan de opleidingen die de Universitat Politécnica rijk is.

Aromatherapie

Studenten aan de balie zochten naar artikelen over aromatherapie bij pijn.
Konden niets vinden in de catalogus van Xplora, hadden nog niet aan databanken gedacht.
Inderdaad leverde aromatherapie geen titels op in de opc en aroma? alleen chemische publicaties.



We stapten over op databank Invert (verpleegkundige literatuur) en vonden op titelwoord 'aromatherapie' 22 titels over dit onderwerp. Een aantal relevant, maar helaas ook een aantal in een nieuwsbrief die we niet in huis hebben.
Wel zagen we dat aan bijna alle titels ook het trefwoord 'complementaire zorg' was toegekend. Daarop moesten we zeker ook gaan zoeken. Zoeken op dit woord als trefwoord in Invert leverde 167 artikelen op. Dit trefwoord is breder dan aromatherapie, maar leverde toch een aantal bruikbare artikelen op over bijv. complementaire zorg voor kankerpatienten.

En in de catalogus leverde het een mooie titel op: Inleiding complementaire zorg (2006), uitgave van Elsevier Gezondheidszorg. Via de index zagen we dat er verschillende pagina's aan aromatherapie waren gewijd.
Het trefwoord 'alternatieve geneeswijzen' (dat als trefwoord in de Xplora-catalogus was toegekend) leverde niet direct bruikbare publicaties op, maar we voegden het toe aan onze zoektermenlijst om later mee te zoeken in andere databanken zoals BSL Vakbibliotheek.

Studenten begrijpen zoekmachines niet

"Ze stellen zelden een vraag aan de bibliothecaris, zoeken in de verkeerde databases en googelen maar wat in het wildeweg. Studenten kennen nauwelijks de weg in de bibliotheek."
Zo begint een artikel in de Avans-nieuwsbrief Punt van 24 augustus.

"De ‘digital natives’ zijn bij nader inzien toch niet zo ‘web savvy’, blijkt uit Amerikaans onderzoek" en bibliothecarissen zijn niet overbodig.

Kijk, dat lezen wij natuurlijk graag bij Xplora.

Deze week heb ik weer zes keer een instructie informatievaardigheden gegeven aan eerstejaars HBOV-studenten (en er volgen er nog meer volgende week). Daarin leren ze hoe ze het beste kunnen zoeken naar informatie en laten we ze oefenen met Google, Xplora-catalogus en een databank (Invert, met verpleegkundige artikelen). Taaie kost voor de meesten, maar wel nuttig omdat ze binnen het vak Evidence Based Practice moeten zoeken naar de beste beschikbare behandelingen. En die vind je in richtlijnen op gerenommeerde websites als www.wip.nl, sites van beroepsverenigingen, maar toch nog vooral in literatuur in databanken.
In blok 2 en 4 van dit jaar zien we ze nog een keer en komen andere databanken zoals Cochrane, Cinahl en PubMed aan bod.

Modellen en theorieën zoeken

De afgelopen weken ben ik twee keer voor studenten op zoek gegaan naar een model.
Twee studenten zochten naar Triandis' model voor interpersonal behaviour.
Ze wilden het gebruiken voor hun afstudeeronderzoek en dus moesten ze terug naar de bron. Wie was Triandis en waarin schreef hij over deze theorie en dit model?
Dat we hierover zelf niets in de collectie hadden was snel duidelijk, maar ook in landelijke catalogus Picarta vonden we aanvankelijk geen boek over deze theorie. Misschien kwam het omdat de theorie al in de jaren 70 ontwikkeld was?
Totdat we ons realiseerden dat we een veelgemaakte fout begaan hadden. We hadden niet gecheckt of de titel in het Engels of Amerikaans geschreven was. Was het 'behaviour' of 'behavior'?
Zoeken op 'interpersonal behavior Triandis' leverde in Picarta de gezochte titel op en meerdere bibliotheken die dit boek konden leveren.
De studenten hadden er graag 6,50 Euro voor over.

Ook kreeg ik een vraag of we informatie hadden over het model van Tracy en Wiersema (niet duidelijk was hoe je het schreef en nu was ik op mijn hoede).
Wat googlen leverde het Model van Treacy en Wiersema op.
En na nog meer googlen vond ik een promotie-onderzoek met een goede literatuurlijst waaruit bleek dat dit model oorspronkelijk beschreven werd in het boek
Treacy, Michael en Wiersema, Fred (1995). The Discipline of Market Leaders: Choose Your Customers, Narrow Your Focus, Dominate Your Market.
De Nederlandse titel is: De discipline van marktleiders (scriptum books 1995).

Via Picarta kan het boek geleend worden (Xplora heeft het niet helaas).
En in de databank 'Academic Search Elite' (kunnen studenten ook zelf in zoeken via Xplora-tab in BlackBoard) vond ik een samenvatting van het boek door beide auteurs
De student was erg blij met de informatie.
Leuke zoekopdrachten!

foto: Zeegers-zorgconsult

Klachtenregistratiesoftware

Onlangs kreeg ik de vraag (via Questionpoint) of wij bij Xplora bronnen weten met literatuur over klachtenregistratiesoftware en de implementering daarvan.
De student die de vraag stelde doet een afstudeeronderzoek naar de invloed van het invoeren van klachtenregistratiesystemen op medewerkers en hoe ze eventueel te motiveren zijn om het te gebruiken.

Een mooi moment om eens te kijken of ik wat kon vinden in onze nieuwe informatica-databank ACM (en het al bekendere ScienceDirect). Dat viel wat tegen, maar er was met wat speurwerk toch wel iets te vinden.

Over jouw onderwerp is het een en ander te vinden in de databanken Science Direct (literatuur over o.a. informatica, techniek) en ACM(literatuur over informatica).
Je vindt de databanken onder de tab 'Xplora' in Blackboard.
Kies voor domein techniek, dan zie je een lijstje met databanken, waaronder ACM en ScienceDirect. De handleiding staat achter de beschrijving van de inhoud van de databank (pdf-symbool). In beide databanken vindt je alleen Engelstalige literatuur.
Gebruik bij voorkeur de optie 'advanced search'.

Ik kan je aanraden om eerst een lijstje te maken met zoektermen en combineer die eventueel met elkaar.
Zoals complaint(s) - customer complaints - complaint system(s), complaint classification - registration system(s) AND complaints etc.

In ACM vond ik o.a. een artikel met de titel:
An Analysis of Online Customer Complaints: Implications for Web Complaint Management.
Je vindt dit artikel door via 'advanced search' te zoeken op 'customer complaints', als je in de titel zoekt is het een van de vier artikelen.

Niet alle artikelen zijn full-text te raadplegen, van sommige vindt je alleen een beschrijving.
Klik in ieder geval altijd even op het 'doi>', dat in kleine letters onder de artikelbeschrijving staat. Het leidt soms toch naar de volledige tekst.

Als je vragen hebt over het zoeken in een van de databanken kan ik je aanraden om even naar de oranje informatiebalie in Xplora te komen. Wij helpen je graag verder met je zoekvraag. Vertel eventueel erbij dat je ook al een vraag via Question Point hebt gesteld.
Veel succes en we horen graag of je iets aan deze informatie hebt gehad.

(online) games voor ondernemende studenten

Via een docente van de Academie voor ICT en Business kreeg ik de vraag of ik
op de hoogte ben van simulatiespellen, bijv. m.b.t het oprichten van een eigen onderneming. In het eerste semster van de propedeuse moeten de studenten een eigen onderneming starten, een e-learning game [een zgn. serious game] zou dit kunnen ondersteunen.

Ik ben vervolgens te rade gegaan bij Xplora-collega's die werken voor de economische academies zoals AMBM en ADT en dat leverde een paar interessante websites op:

* Games voor het HBO van de Kamer van Koophandel
* De Nederlandse Bank games
* Een startpunt voor serious games

Ook hoorde ik dat bij AMUX (opleiding CMD) een docent werkt die veel van serious games weet. Zijn naam is Jerome Bertrand.
Hij is onlangs naar een symposium geweest over dit onderwerp.

Verder bleek AMBM-docent Christian Vermeer verschillende (online) spellen te kennen en/of gespeeld te hebben waarover hij graag meer wil vertellen:

* Bordspel ' Bikes' : een bestaand fietsenbedrijf gaat online verkopen (NL - Europa - Wereld). Je leert keuzes maken als ondernemer.
Te spelen met max. 30 studenten.
Gratis. Gespeeld door Christian Vermeer.

* Global mobile (over markt voor mobiele telefoons).
Gespeeld door docent Giel Steehouders.
Licentie per student nodig.

* Online spel : maatschappelijk verantwoord ondernemen
Zelfde uitgever als Global mobile - licentie nodig.
Je leert economische beslissingen nemen, maar met bredere blik (verantwoord ondernemen)

* Kaartspel ' Startersplein'.
Geen win-element, je leert discussieren over verschillende beslissingen
Gespeeld door Christian Vermeer bij opleiding Small Business (2e jaar).

Al met al genoeg aanknopingspunten voor een lekker dagje (weekje?) gamen, lijkt mij.

Blogkermis

Weer een nieuw woord geleerd.
Op de weblog van Leen las ik voor het eerst over het begrip 'blogkermis'.
Na wat doorklikken vond ik op de weblog van de digitale archivaris de volgende omschrijving:

Een blogkermis (of blog carnival) is een verzameling postings rond een thema met als doel een aantal bloggers bij elkaar te brengen. Iemand start een onderwerp, en daarop wordt door verschillende bloggers binnen een bepaalde tijd geantwoord in de vorm van een posting. Meestal met link naar die originele oproep, en na verloop van tijd worden de postings verzameld in een overzicht. (internetbron: nlbiblioblogs)

Je kunt je mening geven over een bepaald onderwerp door onderaan de oproep van bijv. deze digitale archivaris een reactie achter te laten met daarin een link naar je blogpost of twitter + de link voorzien van de hashtag #infokermis.
Behalve dat je kunt zien wat er met deze hashtag is getwitterd kun je ook in delicious de verzamelde bijdragen bekijken.

Ik kan nog even niet overzien wat een leuke toepassing voor Xplora of LIC zou zijn, maar dat komt vast nog wel.













(foto: www.edwinmijnsbergen.nl)

Chatbots

(www.mousebreaker.com)

Dankzij een berichtje in de Pers van vandaag(ouwehoeren met virtuele medewerkers) is mijn woordenschat uitgebreid met het woord 'chatbot'. Dit is een virtuele medewerker die vragen van klanten beantwoordt.

"De chatbot is bezig met een opmars. Tientallen Nederlandse bedrijven hebben inmiddels een Anna (IKEA), Sophie (NS Hispeed) of Pascale (Neckermann). Verzamelsite chatbots.org vermeldt 86 Nederlandse bots".
Dat zijn er heel wat als je het vergelijkt met 115 chatbots in de VS.

Ipad

Edwardian Farm

Ik blijf me verbazen wat er allemaal op Youtube te vinden is.
Zo volg ik al een tijdje het programma Edwardian Farm op BBC2 waarin twee archeologen en een historica een jaar lang leven op een boerderij in Devon zoals boeren dat deden zo rond het jaar 1900.
Ze maakten eerder de serie Tales from the Green Valley dat zich afspeelt rond 1620 en de serie Victorian Farm (rond 1880).
Geweldige series die miljoenen kijkers trokken in Groot-Brittannië en ook heel goed ingezet zouden kunnen worden in geschiedenislessen.

Alle afleveringen zijn in filmpjes van 15 minuten geknipt en op Youtube gezet!